1873 සහ 1875 වසරවලදී පූජ්ය ශ්රී සුමංගල හිමිපාණන් වහන්සේ සහ පූජ්ය ධර්මානන්ද හිමිපාණන් වහන්සේ විසින් විද්යෝදය සහ විද්යාලංකාර පිරිවෙන් (බෞද්ධ භික්ෂු විද්යාල) පිහිටුවීමත් සමඟ ලංකාවේ බුදුදහමේ පුනරුදය පූර්ණ වශයෙන් ආරම්භ විය. දළ වශයෙන් එම කාලයේදීම දක්ෂ තරුණ භික්ෂුවක් වූ පූජ්ය මොහොට්ටුවත්තේ ගුණානන්ද හිමිපාණන් වහන්සේ මහජන විවාදයකදී ක්රිස්තියානි මිෂනාරීන් පරාජය කරමින්, බෞද්ධ සම්ප්රදායන් පිළිබඳ ශ්රී ලාංකික අභිමානය රටපුරා පුනර්ජීවනයක් ඇති කළේය.
බුදුදහමේ පුනරුදය පූර්ණ වශයෙන් ආරම්භ විය..
1873 සහ 1875 වසරවලදී පූජ්ය ශ්රී සුමංගල හිමිපාණන් වහන්සේ සහ පූජ්ය ධර්මානන්ද හිමිපාණන් වහන්සේ විසින් විද්යෝදය සහ විද්යාලංකාර පිරිවෙන් (බෞද්ධ භික්ෂු විද්යාල) පිහිටුවීමත් සමඟ ලංකාවේ බුදුදහමේ පුනරුදය පූර්ණ වශයෙන් ආරම්භ විය. දළ වශයෙන් එම කාලයේදීම දක්ෂ තරුණ භික්ෂුවක් වූ පූජ්ය මොහොට්ටුවත්තේ ගුණානන්ද හිමිපාණන් වහන්සේ මහජන විවාදයකදී ක්රිස්තියානි මිෂනාරීන් පරාජය කරමින්, බෞද්ධ සම්ප්රදායන් පිළිබඳ ශ්රී ලාංකික අභිමානය රටපුරා පුනර්ජීවනයක් ඇති කළේය.